اِستم به یک اسلات (شکاف) در بالای توپی متصل است که به توپی اجازه میدهد که چرخش ربع گرد (۹۰ درجه) داشته باشد. شفت اجازه میدهد تا توپی کمی حرکت جانبی داشته که این حرکت در اثر فشار بالادست ایجاد میشود. میتوان گفت تقریباً تمامی شیرآلات صنعتی دارای مکانیزم مشابهی میباشند و تنها ازلحاظ نوع ساختار با یکدیگر فرق میکنند. یکی از پرکاربردترین مدلهای شیرهای صنعتی شیر دروازهای است که برای ایجاد ارتباط بین دو جریان سیال و یا قطع کامل جریان استفاده میشود.
شیر ترنیون
ازاینرو، در مقایسه با شیر های کروی یا شیرهای کشویی، از این شیر ها بیشتر به عنوان شیر قطع کننده استفاده می این را حفر کن شود. شیر توپی از نوع شیر های ربع گرد قطع کننده می باشد که برای کنترل جریان مایع یا گاز و باز و بسته شدن جریان استفاده می شود. این شیر کنترل جریان را با کمک یک توپ (گوی کروی) چرخشی که سوراخی در مرکز آن است و بین یک کانال کوچک که بین دو نشیمن گاه قرار دارد، انجام میدهد.
- بال ولو فلوتینگ با جریان سیال حرکت می کند و آببندی را انجام می دهد، بال از بالا توسط شافت نگهداری می شود و از پایین با فشار سیال به سیت چسبیده و آببندی را انجام می دهد.
- شیر توپی نوعی شیر خاموش است که از یک توپ چرخان داخلی برای کنترل جریان سیال استفاده می کند.
- وجود گردش نود درجه در شیر توپی این این امکان را می دهد تا جریان سیال قطع و وصل گردد.
- این شیرها اکثراً دارای سیستم تزریق گریس بوده و در صورت مشاهده نشتی میتوان با تزریق گریسهای مخصوص آببند اضطراری (EMERGENCY SEAL) آن را آببندی نمود.
ازآنجاکه توپی در وسط نشیمنگاه حرکتی مالشی دارد، شیرهای توپی برای کار با سیالاتی حاوی ذرات جامد معلق و مواد دارای بافت به کار میروند. اما موادی که سایندگی دارند موجب آسیب دیدن نشیمنگاهها و سطح توپی میشوند. مواد حاوی الیافی زمخت نیز میتوانند مشکلآفرین باشند، چراکه الیاف آنها ممکن است به دور توپی پیچیده شود. یکی از معایب شیر توپی آن است که در حالت بسته بودن شیر، آب در حفرهی مرکزی شیر به دام میافتد. زمانی که یخزدگی اتفاق بیافتد، کنارههای شیر به دلیل انبساط یخ ترک میخورد.
یک شیر توپی 4 طرفه دارای 4 پورت است که بر روی بدنه شیر قرار دارد و قابلیت مشابه شیر توپی 3 طرفه دارد. در بعضی از مدل ها امکان باز کردن و کور کردن پورت ورودی با استفاده از پیچ و مهره وجود دارد. ساقه یا محور ولو یک به اصطلاح شافت است که به کره یا توپ متصل می شود. و از طریق بدنه شیر تا جایی که به مکانیزم محرک شیر متصل است، امتداد می یابد.
همچنین از آنها برای کنترل سطح جریان بالاتر یا کنترل محدودهای از سطح جریان استفاده میشود که میتوانند به عنوان تابعی از موقعیت اکچویتور به مشخصات جریان خطی نزدیک شوند. این بر خلاف توپیهای با حفره گرد است که کاملاً غیر خطی هستند. با تنظیم مجدد یک شیر قطع کن میتوان از آن به عنوان شیر کنترل جریان نیز استفاده کرد.
شیر توپی یکتکه یا شیرهای توپی تکبدنه
شیر توپی و کاربرد آن در صنایع مختلف ولو ایران | kasrasaran